Όταν διάβασα ότι ο
Makoto Shinkai δουλεύει πάνω στην καινούρια του δουλειά, προφανώς και ενθουσιάστηκα. Όντας φανατικός οπαδός του και έχοντας εκτιμήσει δεόντως τις προηγούμενες δουλειές του το μικρού μήκους
Kanojo to Kanojo no Neko (She and Her Cat), την OVA
Hoshi no Koe (Voices of a Distant Star) και το επικό όσο και αμφιλεγόμενο για κάποιους
Kumo no Mukou, Yakusoku no Basho (Beyond the Clouds, the Promised Place) ήμουν περίεργος για το τι έχει σκαρώσει και αυτή τη φορά αυτός ο ταχύτατα ανερχόμενος δημιουργός.
(Φυσικά, όποιος δεν έχει δει τίποτα από τα παραπάνω, καλό θα ήταν να το πράξει άμεσα, μια και αφενός θα ευχαριστηθεί περισσότερο την ταινία που θα παρουσιαστεί στη συνέχεια και αφεδύο χάνει την ευκαιρία να συστηθεί με έναν μοναδικό καλλιτέχνη η λέξη καλλιτέχνης με όλη τη σημασία της λέξεως.)
Μετά από αναμονή μηνών μαθεύτηκε ότι ο τίτλος της ταινίας θα ήταν
Byousoku 5 Senchimetoru ήτοι 5 Centimeters per Second. Χωρίς να ξέρω αν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο (και χωρίς να με ενδιαφέρει καθόλου το γεγονός αυτό!), η υποσημείωση για τον τίτλο μας πληροφορεί ότι αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία πέφτουν στο έδαφος τα πέταλα των ανθών της κερασιάς.
Από τις πληροφορίες που ανακοινώθηκαν στη συνέχεια, ξεχωρίζω το βασικό τραγούδι της ταινίας, το
One More Time, One More Chance, ερμηνευμένο μοναδικά από τον
Masayoshi Yamazaki, καθώς και το γεγονός ότι η ταινία θα αποτελείται από 3 ιστορίες που έχουν σχέση μεταξύ τους, ενώ η συνολική διάρκεια της ταινίας θα αγγίζει τα 60 περίπου λεπτά.
Πάμε στο ουσιαστικό μέρος τώρα, με λίγα λόγια για την υπόθεση: ο Tohno και η Akari είναι συμμαθητές στο σχολείο και κάνουν αρκετή παρέα. Έρχονται αρκετά κοντά και αρχίζουν να κάνουν σχέδια για το μέλλον. Όταν όμως οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός ξεκαρδίζεται. Έτσι λοιπόν, η Akari αναγκάζεται να φύγει από την πόλη, εξαιτίας της δουλειάς των γονιών της. Το χτύπημα της μοίρας ήταν σκληρό για τους δύο φίλους, όμως δώσανε υπόσχεση ότι θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν επαφή και γιατί όχι; κάποια μέρα να ξαναβρεθούν μαζί.
Η πρώτη ιστορία λοιπόν, πέρα από τα βασικά, αφηγείται την προσπάθεια του Tohno να βρεθεί με την Akari, ένα χρόνο μετά την τελευταία συνάντησή τους. Η δεύτερη ιστορία, διαδραματίζεται μερικά χρόνια μετά, όταν και ο Tohno έχει μετακομίσει σε άλλη πόλη και μας δείχνει την όλη κατάσταση από την προοπτική ενός τρίτου ατόμου. Τέλος, στην τρίτη ιστορία, μεταφερόμαστε κι άλλο μπροστά, όταν και οι δύο βασικοί ήρωες έχουν φτάσει τα 26 τους χρόνια, και βλέπουμε πώς έχουν διαμορφωθεί οι ζωές τους και τι αλλαγές έχουν επέλθει μέσα σε 13 χρόνια.
Δεν θέλω να πω παραπάνω για την ιστορία γιατί τα υπόλοιπα είναι λεπτομέρειες που είναι καλό να τις ανακαλύψει μόνος του κάποιος που θα βλέπει την ταινία.
Πάμε στο καλλιτεχνικό κομμάτι τώρα. Όπως θα περίμενε κανείς με βάση τις προηγούμενες δουλειές του κυρίου Shinkai ο οποίος παρεμπιπτόντως έχει τον απόλυτο έλεγχο στη δουλειά του, από το Α ως το Ω το αποτέλεσμα δεν είναι τίποτα λιγότερο από εκθαμβωτικό.
Τα σκηνικά είναι αρκετά λεπτομερή και σε σημεία σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό με τη ρεαλιστικότητά τους.
Οι χαρακτήρες απλοί, ανθρώπινοι και σαφώς βελτιωμένοι σε σύγκριση με τις άλλες φορές (αν κάπου χωλαίνανε οι προηγούμενες δουλειές του Shinkai ήταν στη σχεδίαση των χαρακτήρων).
Τα αφηγητικά μέσα δεν διεκδικούν δάφνες πρωτοτυπίας (άλλωστε είναι πολύ δύσκολο να πρωτοτυπήσεις σε αυτό), όμως είναι αρκετά λειτουργικά και εξυπηρετούν το σκοπό τους, βάζουν δηλαδή τον θεατή στο κλίμα.
Όσο για τη μουσική, με εξαίρεση το πέρα για πέρα κολλητικό τραγούδι της ταινίας, η υπόλοιπη μουσική είναι γραμμένη από τον σταθερό συνεργάτη του Shinkai, τον Tenmon, και είναι απλά καταπληκτική.
Κάποιος που έχει δει τις προηγούμενες δουλειές του Shinkai, είναι σίγουρο ότι θα καταλάβει ότι πρόκειται για δουλειά του συγκεκριμένου σκηνοθέτη. Και εξηγούμαι: υπάρχουν όλα τα μοτίβα που έχει χρησιμοποιήσει ο Shinkai παλαιότερα. Η μοναξιά ως αίσθηση (Kanojo to Kanojo no Neko), η φυσική απόσταση και ο αποχωρισμός (Hoshi no Koe / Kumo no Mukou), η συναισθηματική απόσταση, το αναπάντεχο συμβάν που αλλάζει τις ζωές κάποιων ανθρώπων, το Ανεκπλήρωτο είναι όλα εκεί.
Φυσικά ούτε τα μέσα με τα οποία γίνεται η αφήγηση παρεκκλίνουν από τις προηγούμενες φορές. Τραίνα, παιχνίδια με τους φωτισμούς, μονόλογοι σκέψεις των πρωταγωνιστών, μηνύματα σε κινητά, σκηνές από την Ιαπωνική φύση σε όλο της το μεγαλείο, ο έναστρος αλλά και ο συννεφιασμένος ουρανός, βροχή και χιόνι τα στοιχεία της φύσης, όλα γνώριμα.
Πέρα τα παραπάνω, υπάρχουν και σκηνές αναφορές στις προηγούμενες δουλειές του, πέρα από τις ουσιαστικές ομοιότητες δηλαδή.
Και τίθεται το ερώτημα: είναι η καλύτερη δουλειά του Shinkai; Η απάντηση είναι:
φυσικά, τουλάχιστον μέχρι την επόμενη φορά! Ο Shinkai έχει ωριμάσει, έχει περισσότερα τεχνολογικά μέσα να εκφραστεί, δεν τα κάνει όλα μόνος του αλλά τον βοηθάει μια αρκετά μεγάλη ομάδα παραγωγής (φυσικά αυτός έχει τα πάντα υπό την εποπτεία του αλλά δεν χρειάζεται να τα φορτωθεί όλα).
Επιλέγει να περπατήσει σε γνώριμα θεματικά μονοπάτια χωρίς όμως την ύπαρξη του στοιχείου επιστημονικής φαντασίας (Kumo no Mukou), το διάστημα (Hoshi no Koe) ή το σουρεάλ (ας μου επιτραπεί αυτή η έκφραση για το Kanojo to Kanojo no Neko, όμως ένα γατί που είναι ερωτευμένο με την ιδιοκτήτριά του παραπέμπει σε σουρεάλ καταστάσεις!), είναι δηλαδή με μια λέξη γήινος, ξέρει τι κάνει και το κάνει καλύτερα από όλους.
Καταφέρνει να διηγηθεί μια ιστορία και να σου περάσει πράγματα μέσα σε 60 λεπτά, όταν άλλοι στη θέση του θα προσπαθούσαν να τα χωρέσουν όλα αυτά σε μία σειρά 13 επεισοδίων (το λιγότερο).
Δεν καταφεύγει στην εύκολη συγκινησιακή φόρτιση του μελοδράματος και στοχεύει κατευθείαν στην ουσία, κατευθείαν στο θεατή και τα συναισθήματά του. Θυμίζει στο θεατή γεγονότα και καταστάσεις που πολύ πιθανόν να έχει ζήσει και ο ίδιος ο θεατής αλλά να θέλει να τα ξεχάσει. Αυτές τις καταστάσεις μάλλον σίγουρα τις έχει ζήσει ο Shinkai και γι'αυτό τις κάνει ταινία εν είδη εξορκισμού, αυτό-ψυχοθεραπείας (όπως ακριβώς λέγεται ότι έκανε και ο
Hideaki Anno με το
Neon Genesis Evangelion). Κάνει τον θεατή να συμπάσχει σχεδόν να συμμετέχει στα δρώμενα.
Και στο τέλος επέρχεται η κάθαρση. Ασχέτως του αν το τέλος θεωρείται χαρούμενο ή όχι, ο θεατής αισθάνεται μια ανείπωτη ανακούφιση, αν και ενδεχομένως θα περίμενε μια διαφορετική εξέλιξη των πραγμάτων, πιο συμβατική καθόλου όμως δεν τον χαλάει.
Έχοντας δει την ταινία αρκετές φορές, δεν την έχω βαρεθεί. Απεναντίας, θέλω σίγουρα να την ξαναδώ. Ίσως όχι τόσο σύντομα αλλά οπωσδήποτε σε κάποια στιγμή. Μέχρι τότε θα σκέφτομαι μια φράση από το trailer, η οποία παρεμπιπτόντως (και δυστυχώς) εξαφανίστηκε από την ταινία:
Με τι ταχύτητα θα πρέπει να ζήσω για να μπορέσω να σε ξαναδώ;
_________________
Brighter Death Now
エルゴ プラクシー
死の代理人
Ergo Proxy
The Agent Of Death
Quote from Mentar: "The day I release h264 in an .avi container is the day I quit encoding..."
t3h Master of Lolis ~ Now with MOAR kawai-ness ~ moé rulz ~ lol